Budowa i funkcje tkanek

Do tkanek roślinnych należą tkanki: okrywające (skórka, korek),przewodzące (drewno, łyko), wzmacniające (zwarcica, twardzica), miękiszowe (miękisz: asymilacyjny, spichrzowy, zasadniczy, powietrzny), wydzielnicze i twórcze.

    1. Skórka to pierwotna tkanka okrywająca. Występuje na powierzchni młodych organów rośliny. Zbudowana jest najczęściej z jednej warstwy komórek ściśle do siebie przylegających, pomiędzy którymi znajdują się aparaty szparkowe.
    2. Korek to wtórna tkanka okrywająca roślin. Zbudowany jest z wielu warstw martwych komórek. W korku zamiast aparatów szparkowych występują przetchlinki.
    3. Drewno (ksylem) przewodzi w roślinie wodę z solami mineralnymi. Zbudowane jest z naczyń i cewek.
    4. Łyko (floem) przewodzi w roślinie produkty asymilacji. Tworzą je żywe komórki zwane rurkami sitowymi, które w ścianach poprzecznych zawierają otworki, tzw. sita.
    5. Zwarcica (kolenchyma) to żywa tkanka wzmacniająca występująca w rosnących częściach roślin.
    6. Twardzica (sklerenchyma) to martwa tkanka wzmacniająca, którą spotykamy w wyrośniętych organach w postaci włókien i komórek kamiennych.
    7. Tkanka miękiszowa wypełnia wnętrze rośliny. Wyróżniamy:


    * miękisz asymilacyjny przeprowadzający proces fotosyntezy,
    * miękisz spichrzowy gromadzący materiały zapasowe,
    * miękisz zasadniczy wypełniający przestrzenie pomiędzy innymi tkankami,
    * miękisz powietrzny z licznymi przestworami międzykomórkowymi.


    8. Tkanki wydzielnicze roślin wydzielają różne substancje, np. olejki eteryczne, żywice, sok mleczny. Są to np. komórki lub włoski gruczołowe, miodniki.
    9. Tkanki twórcze cechuje zdolność ciągłego dzielenia się. Umożliwiają roślinie wzrost na długość i grubość. Występują np. w stożku wzrostu korzenia i łodygi.


__________________________

    Do tkanek zwierzęcych należą tkanki: nabłonkowa, mięśniowa, łączna i nerwowa.

    1. Tkanka nabłonkowa pokrywa ciało zwierząt i wyściela ich narządy wewnętrzne. Zbudowana jest z jednej lub wielu warstw komórek ściśle do siebie przylegających. Wyróżniamy m.in.: nabłonek płaski, walcowaty, sześcienny, migawkowy.
    2. Tkanka mięśniowa posiada zdolność do kurczenia i rozkurczania się. Wyróżniamy:


    * mięsień gładki zbudowany z wrzecionowatych komórek posiadających jedno jądro położone centralnie. Buduje narządy wewnętrzne zwierząt, np. ściany jelit;
    * mięsień poprzecznie prążkowany szkieletowy zbudowany z długich, cylindrycznych, tępo zakończonych komórek (włókien) zawierających wiele jąder położonych peryferyjnie. Buduje mięśnie szkieletowe;
    * mięsień poprzecznie prążkowany sercowy zbudowany z wydłużonych, cylindrycznych, tępo zakończonych, rozgałęzionych komórek zawierających wiele jąder położonych centralnie. Buduje serce.


    3. Tkanka łączna posiada obfitą substancję międzykomórkową, w której są zanurzone elementy morfotyczne, np. komórki. Tkanki łączne stałe to:


    * tkanka kostna tworząca kości kręgowców. Podstawową jednostką budulcową tej tkanki są blaszki kostne, między którymi leżą jamki kostne z komórkami kostnymi zanurzonymi w substancji międzykomórkowej;
    * tkanka chrzęstna budująca m.in. małżowinę uszną, krtań, tchawicę. Składa się z komórek chrzęstnych ułożonych po jednej, dwie lub trzy w jamkach chrzęstnych w substancji międzykomórkowej;
    * tkanka tłuszczowa występująca głównie jako warstwa tłuszczowa podskórna. Komórki tłuszczowe w dużej części wypełnione są tłuszczem.


    4. Tkanki łączne płynne to:


    * krew zbudowana z płynnego osocza oraz krwinek czerwonych (erytrocytów), krwinek białych (leukocytów) i płytek krwi (trombocytów). Erytrocyty, zawierające hemoglobinę, transportują tlen i częściowo dwutlenek węgla. Leukocyty bronią organizm przed drobnoustrojami. Trombocyty biorą udział w procesie krzepnięcia krwi;
    * limfa, zawierająca wodę, sole mineralne, białka, tłuszcze oraz duże ilości leukocytów, utrzymuje m.in. równowagę płynów ustrojowych w organizmie.


    5. Tkanka nerwowa zbudowana jest z komórek nerwowych i tworzy układ nerwowy. Odbiera impulsy ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego, przewodzi je do mózgu i rdzenia kręgowego oraz reguluje i koordynuje funkcjonowanie organizmu.