Przebieg podstawowych funkcji życiowych organizmów. Odżywianie

Pod względem sposobu odżywiania się organizmy żywe dzielimy na:

1. samożywne _ rośliny zielone (producenci), posiadające zdolność wytwarzania sobie pokarmu na drodze fotosyntezy,
1. cudzożywne _ zwierzęta (konsumenci) i grzyby, które muszą przyjmować pokarm w postaci gotowej.

Fotosynteza (rys. 1.) _ to proces syntezy węglowodanów z dwutlenku węgla i wody przy udziale energii świetlnej i chlorofilu. Równanie chemiczne tego procesu przedstawia się następująco:


Intensywność fotosyntezy zależy m.in. od stężenia dwutlenku węgla, obecności wody, ilości soli mineralnych, zawartości chlorofilu w komórkach, natężenia światła, temperatury i stadium rozwojowego rośliny. __________________________

Wydalanie: Wydalanie to proces, podczas którego organizmy żywe usuwają zbędne, często szkodliwe, produkty przemiany materii. Zwierzęta wydalają głównie dwutlenek węgla, wodę i związki azotowe.

Oddychanie: Oddychanie jest to proces zachodzący w mitochondriach komórek. Polega na utlenianiu substancji organicznych, w wyniku czego ulegają one rozkładowi i uwalnia się energia. Organizmy żywe wykorzystują ją do wszystkich procesów życiowych. Proces oddychania komórkowego (tlenowego) wymaga dostarczenia do komórek tlenu, dlatego jest on poprzedzony wymianą gazową. Organizmy żywe przeprowadzają wymianę gazową całą powierzchnią ciała lub odpowiednimi narządami. Dzięki odpowiedniej budowie płuc i workom powietrznym u ptaków zachodzi proces tzw. podwójnego oddychania (wymiany gazowej). Zarówno podczas wdechu, jak i wydechu w płucach zachodzi wymiana gazowa. __________________________

Rozmnażanie się: Organizmy żywe rozmnażają się:
1 . bezpłciowo _ (przez podział, pączkowanie, fragmentację plechy, zarodniki, zmodyfikowane pędy np. u okrytonasiennych),
2 . płciowo _ przez połączenie komórki jajowej z komórką plemnikową.
U większości roślin i niektórych zwierząt występuje przemiana pokoleń, która polega na kolejnym następowaniu po sobie pokolenia rozmnażającego się płciowo i bezpłciowo. U roślin pokolenie rozmnażające się bezpłciowo, głównie przez zarodniki, nazywamy sporofitem. Gametofit to pokolenie rozmnażające się płciowo (rys. 3., 4., 5., 6.).



U organizmów zwierzęcych gamety (komórki rozrodcze) powstają w narządach rozrodczych (gonadach), a zapłodnienie, czyli połączenie się komórek rozrodczych, może być zewnętrzne lub wewnętrzne. Większość organizmów zwierzęcych jest rozdzielno-płciowa (komórki rozrodcze wytwarzają osobniki różnej płci), ale wśród bezkręgowców spotykamy też organizmy tzw. obojnacze. Obojnak wytwarza męskie i żeńskie komórki rozrodcze. Zwierzęta mogą przechodzić rozwój prosty lub złożony z przeobrażeniem (np. u płazów bezogonowych występuje larwa _ kijanka). Owady przechodzą rozwój złożony z przeobrażeniem zupełnym (rys. 7.) lub niezupełnym.
__________________________

Wykonywanie ruchów: Zwierzęta mogą poruszać się: chodząc, biegając, latając, pływając, pełzając. Rośliny wykonują ruchy nazywane:

1 .tropizmami _ ruchy wzrostowe w kierunku działania bodźca kierunkowego, np. w stronę światła,
2 .nastiami _ ruchy niezwiązane z działaniem bodźca kierunkowego.

Do funkcji życiowych organizmów zaliczamy również:

1 . wzrost i rozwój,
2 . reakcję na bodźce.